به گزارش خبرنویس به نقل از ایسنا،در دنیای پر اضطراب و استرس امروز، روش‌های درمانی نوینی به‌وجود آمده‌اند که از منابع طبیعی برای بهبود سلامت روان و جسم استفاده می‌کنند. یکی از این روش‌ها که به‌طور گسترده در حال گسترش است، اکوتراپی یا درمان طبیعت‌محور است. این روش درمانی که به ترکیب دو واژه‌ی طبیعت (ECO) و درمان (Therapy) اشاره دارد، به‌طور خاص بر ارتباط آگاهانه و فعال با محیط زیست تأکید دارد.
به گفته رئیس مرکز تحقیقات علوم رفتاری، اکوتراپی می‌تواند به‌طور چشمگیری در کاهش اضطراب، افسردگی و استرس مؤثر واقع شود و به بهبود کیفیت زندگی کمک کند. او توضیح داد که این درمان شامل فعالیت‌هایی مانند قدم‌زدن در پارک، نشستن کنار دریا یا حتی مراقبه در فضای سبز می‌شود. در این فرآیند، فرد با تمرکز بر حواس پنج‌گانه‌اش به آرامش می‌رسد، بدون اینکه نیازی به درمانگر یا راهنمایی حرفه‌ای باشد.
این درمان می‌تواند از سطوح ساده خوددرمانی مانند قدم‌زدن در فضای سبز، تا درمان‌های هدایت‌شده و تخصصی توسط درمانگران آموزش‌دیده در اکوتراپی پیشرفته باشد. در نوع دوم، درمانگر از طبیعت به‌عنوان ابزاری برای بازتاب احساسات درونی فرد استفاده می‌کند و در جلسات درمانی ممکن است از عناصر طبیعی مانند سنگ، خاک یا آب به‌عنوان استعاره‌هایی برای تحلیل روانی بهره بگیرد.
به‌طور خاص، این درمان برای افراد مبتلا به اختلالات روانی مانند افسردگی مزمن، اضطراب، یا حتی ترومای عاطفی مؤثر است. در این راستا، اکوتراپی می‌تواند به کاهش سطح هورمون استرس (کورتیزول) و افزایش سطح هورمون شادی (سروتونین) کمک کند. علاوه بر این، افراد مبتلا به فرسودگی شغلی، خستگی ذهنی یا بیماری‌های مزمن مانند سرطان و ام‌اس می‌توانند از مزایای این روش بهره‌مند شوند.
در طول سال‌های اخیر، پژوهش‌های علمی مختلف نشان داده‌اند که حتی حضور چند دقیقه‌ای در طبیعت می‌تواند تغییرات قابل توجهی در کاهش استرس و افزایش احساس آرامش و شادمانی ایجاد کند. این تأثیرات نه‌تنها کوتاه‌مدت، بلکه در صورت تکرار و استفاده منظم از طبیعت به‌عنوان یک همکار درمانی، می‌تواند اثرات بلندمدت و پایداری به همراه داشته باشد.
به گفته رئیس مرکز تحقیقات علوم رفتاری، در درمان‌های پیشرفته، طبیعت نه‌تنها به‌عنوان فضای آرامش، بلکه به‌عنوان ابزار و همکار در فرآیند درمانی استفاده می‌شود. به‌عنوان مثال، تمرین‌های ذهن‌آگاهی و تجسم در کنار عناصر طبیعی، می‌تواند احساسات عمیق‌تری را در فرد فعال کند که منجر به رشد و بهبود روانی بیشتر می‌شود.
اکوتراپی به‌ویژه برای افرادی که در محیط‌های شهری زندگی می‌کنند و دسترسی کمی به فضای سبز دارند، نیز قابل اجراست. حتی با استفاده از فضاهای سبز شهری مانند پارک‌ها یا باغچه‌های عمومی، افراد می‌توانند از مزایای این روش بهره‌مند شوند. برای کسانی که امکان حضور در طبیعت وسیع را ندارند، فعالیت‌هایی مانند باغبانی یا مراقبت از گیاهان خانگی نیز به‌عنوان روش‌های مؤثر در این درمان شناخته می‌شوند.
اگرچه اکوتراپی در حال گسترش است، اما هنوز در بسیاری از کشورها، به‌ویژه در ایران، به‌طور کامل در میان روانشناسان و درمانگران شناخته نشده است. با توجه به تنوع زیستی غنی ایران، فرصت‌های زیادی برای استفاده از طبیعت در فرآیندهای درمانی وجود دارد و پژوهش‌های بیشتری در این زمینه لازم است تا اکوتراپی به‌طور رسمی‌تر و گسترده‌تر در درمان‌های روانشناختی به کار گرفته شود.
در نهایت، آنچه که اکوتراپی را متمایز می‌کند، تأکید بر ایجاد ارتباط آگاهانه و مستمر با طبیعت است. این ارتباط می‌تواند نه‌تنها به کاهش استرس و اضطراب کمک کند، بلکه به تغییر نگرش فرد نسبت به زندگی و محیط زیست نیز منجر شود.
منبع: سلامت نیوز
