آیا هوش مصنوعی، دست‌نویسی را منقرض کرد؟

نوشتن با دست هنوز زنده است اما سلطه موبایل، کامپیوتر و هوش مصنوعی می‌تواند دست‌نویسی را بکشد. طبق مطالعات، نوشتن با دست برای حافظه لازم است.

به گزارش خبر‌نویس، سلطه فناوری‌های پیشرفته و امروزی نظیر موبایل، کامپیوتر و هوش مصنوعی، نوشتن با دست را هم تحت تاثیر خود قرار داده است. با این حال، دست‌نویسی هنوز زنده است و باید زنده بماند زیرا برای یادگیری، حافظه و حتی اثبات انسان بودن اهمیت حیاتی دارد.

نشریه وایرد در گزارشی با عنوان «پایان دست‌نویسی» نگاهی عمیق به اینده نوشتن با دست در عصر دیجیتال و هوش مصنوعی داشته و نشان داده که دست‌نویسی در حال انقراض است، اتفاقی که نباید رخ بدهد. در این گزارش، دلتنگِ کاغذ و قلم و نوشتن با دست خواهید شد!

انقراض دست‌خط

شما خوش‌خط هستید یا بدخط؟ بسیاری از افراد در مدرسه ناچار شده‌اند به دوره‌های خوشنویسی بروند و مهارت نوشتن خود را در زیبایی دست‌نوشته هم کامل کنند. این روزها که همه به نوعی با کیبورد و کامپیوتر سروکار دارد، دیگر نیازی جدی به بهبود مهارت در نوشتن با دست دیده نمی‌شود.

احتمالا به زودی دست‌خط خیلی‌ها دیگر خوانا نخواهد بود. سال‌هاست که والدین و مربیان از پایان دست‌نوشته گلایه می‌کنند. ایمیل آمده و جای نامه را گرفته، گوشی‌های هوشمند هم یادداشت‌های کاغذی و تقویم‌های دیواری را به خاطره تبدیل کرده‌اند.

در برخی از مدارس عمومی آمریکا، به جای نوشتن با دست، روی تایپ کردن و افزایش مهارت تایپ تمرکز کرده‌اند. کودکان بیش از مداد و قلم به آی‌پد و رایانه دسترسی دارند. هوش مصنوعی حتی به جای انسان‌ها فکر می‌کند، چه رسد به نوشتن! با هوش مصنوعی به نظر می‌رسد که نوشتن با دست یا خط‌نویسی، محکوم به فناست!

وقتی قلم جایش را به کیبورد داد

برخی از مدارس آمریکایی هنوز دانش‌آموزان را ملزم می‌کنند که دست‌خط خود را بهبود بدهند و این یعنی هنوز هنر خوشنویسی منقرض نشده است. با این حال، شواهدی هم وجود دارد که نشان می‌دهد دانش‌آموزان امروزی نسبت به گذشته، آمادگی کمتری برای نوشتن با دست دارند.

مطالعاتی که انجام شده نشان می‌دهد اگر کودکان کمتر از دست خود برای نوشتن بهره بگیرند، هرچند می‌توانند از دستشان برای تایپ کردن و سایر کارهای دستی استفاده کنند، همچنان ممکن است در مهارت‌های کلیِ حرکتیِ دستشان ضعف داشته باشند. به صورت کلی، مهارت حرکتی آن‌ها می‌تواند تحت تاثیر منفی قرار بگیرد.

نشریه اکونومیست هم دو سال پیش در گزارشی از اهمیت نوشتن با دست گفته بود و به مطالعاتی اشاره کرده بود که نشان می‌داد نوشتن با قلم روی کاغذ، مزایای بسیاری دارد و باید همچنان با دست بنویسیم.

چرا هنوز به نوشتن با دست نیاز داریم؟

اگر کودکان همیشه به دستگاه‌ها دسترسی داشته باشند، آیا واقعاً مهم است که بتوانند با دست بنویسند؟ بله و خیر. اگر سال‌های اخیر کار دیجیتال و کدنویسی وایب به ما چیزی آموخته باشد، این است که از نظر حرفه‌ای، خط‌نویسی در بسیاری از زمینه‌ها چندان ضروری نیست. مشکل اینجاست که یادگیری خط‌نویسی ممکن است برای یادگیری هر چیز دیگری لازم باشد.

هنوز اختلاف‌نظرهایی درباره نوشتن با دست وجود دارد. در آمریکا مباحث قانونی جدی در این زمینه در جریان است و هنوز اطمینان حاصل نکرده‌اند که آیا باید کودکان را با قوانین سختگیرانه ملزم به یادگیری دست‌نویسی کنند یا خیر.

برخی کارشناسان از این حمایت می‌کنند، اما بسیاری معتقدند که یادگیری خط شکسته به‌طور خاص چندان مهم نیست. اما تقریباً همه موافقند که دانستن نحوه نوشتن فواید شناختی دارد. این کار به دانش‌آموزان کمک می‌کند خواندن را یاد بگیرند و به احتمال زیاد اگر مجبور باشند چیزی را به اندازه کافی فکر کنند تا آن را بنویسند، آن را عمیق‌تر از زمانی که تایپ می‌کنند به خاطر می‌سپارند.

رابرت وایلی، استاد روان‌شناسی در دانشگاه کارولینای شمالی در گرینزبورو که تحقیقاتش بر پردازش زبان نوشتاری توسط مغز متمرکز است، می‌گوید: «خط‌نویسی به خودی خود واقعاً مهم است. نه به معنای مطلق؛ مردم بی‌سواد نخواهند شد. اما آیا برخی کودکان به دلیل نبود تمرین خط‌نویسی یادگیری سخت‌تری خواهند داشت؟ بله.»

به گفته دانشمندان  اشتباه است که فکر کنیم نوشتن لازم نیست. ریاضیدانان باید مسائل را یادداشت کنند؛ دانشمندان باید در آزمایشگاه یادداشت بردارند. این کارها می‌توانند به‌صورت دیجیتال انجام شوند، اما همچنان به مهارت‌های ارتباطی پایه نیاز دارند.

کیبورد شما را فراموش‌کار می‌کند

وابستگی بیش‌ازحد به کیبوردها می‌تواند به چیزی منجر شود که به «فراموشی کاراکتر» معروف است. به‌سادگی، اگر زمان بیشتری را صرف تایپ حروف کنید، فراموش خواهید کرد که چگونه آن‌ها را به‌صورت فیزیکی بکشید. این موضوع به‌ویژه برای گویندگان زبان چینی که با هزاران کاراکتر کار می‌کنند و اغلب از الفباهای کیبورد برای هجی کردن آواهای یک کلمه استفاده می‌کنند و سپس کاراکتر را زمانی که دستگاه تشخیص می‌دهد کدام را می‌خواهند استفاده کنند (شبیه به تکمیل خودکار)، رایج است. در سال ۲۰۲۱، محققان در چین دریافتند که «فراموشی کاراکتر برای حدود ۴۲ درصد کاراکترها و حدود ۶ درصد مواقع برای دانشجویان دانشگاهی رخ می‌دهد.» شاید ضرب‌المثل قدیمی درست باشد: اگر از آن استفاده نکنی، آن را از دست می‌دهی.

اما ممکن است چیزی باعث رنسانس خط‌نویسی شود، خیلی زودتر از آن: هوش مصنوعی. توانایی دانش‌آموزان برای برون‌سپاری تفکر انتقادی به مدل‌های زبانی بزرگ باعث شده است که مدارس و دانشگاه‌ها برای جلوگیری از سرقت ادبی و تقلب به تکاپو بیفتند. پنج ترم پس از آن که چت‌جی‌پی‌تی آموزش را تغییر داد، اینساید هایر اد در ژوئن نوشت که اساتید دانشگاه در حال بررسی بازگرداندن آزمون‌های دست‌نویس هستند. بر اساس گزارشی در وال‌استریت ژورنال، فروش «کتاب‌های آبی» یا همان دفترچه یادداشت‌های اضطراب‌آور که برای امتحانات دانشگاهی استفاده می‌شوند، در حال افزایش است. خط‌نویسی، به‌صورت حضوری، ممکن است به زودی یکی از معدود چیزهایی شود که یک دانش‌آموز می‌تواند انجام دهد تا ثابت کند ربات نیست.

هرچند هوش مصنوعی تلاشش را می‌کند اما خط‌نویسی از بین نمی‌رود، بلکه به مدرکی برای اثبات زنده بودنِ انسان‌ها تبدیل خواهد شد.