فرشته شکیبایی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به اهمیت شناخت اختلال بیش‌فعالی-کم‌توجهی و میزان شیوع و علائم آن در کودکان اظهار کرد: بیش‌فعالی و کم‌تمرکزی از شایع‌ترین اختلالات دوران دبستان است و در سنین نوجوانی نیز بروز بالایی دارد، البته بعضی اختلالات دیگر نیز در این سنین ممکن است دیده شود، اما میزان شیوع و تأثیرگذاری بیش‌فعالی بر زندگی فرد و اطرافیان او، آن را به مسئله‌ای مهم و نیازمند آگاهی عمومی تبدیل کرده است.
وی با اشاره به ضرورت آگاهی‌بخشی به والدین نسبت به بیش فعالی و علائم آن افزود: با توجه به گستردگی این اختلال و اثرات آن بر عملکرد تحصیلی، روابط خانوادگی و اجتماعی، ضروری است خانواده‌ها نسبت به نشانه‌ها و شیوه صحیح برخورد با کودک مبتلا به این اختلال آگاهی کافی داشته باشند و آشنایی والدین با رفتارهای طبیعی و غیرطبیعی کودک، نقش مهمی در شناسایی زودهنگام و مدیریت صحیح این وضعیت دارد.
فوق تخصص روان‌پزشکی کودک و نوجوان با اشاره به اینکه علائم اختلال بیش‌فعالی کم‌تمرکزی در سه دسته اصلی قرار می‌گیرد، تصریح کرد: این علائم شامل پرتحرکی، کم‌تمرکزی و تکانش‌گری است که هر یک می‌تواند در رفتار و عملکرد روزمره کودک نمود پیدا کند و والدین باید به این رفتارها توجه داشته باشند.
پرتحرکی می‌تواند نشانه بیش فعالی باشد؟ / زیاد صحبت کردن از علائم بیش فعالی است
شکیبایی با اشاره به گروه نخست علائم بیش‌فعالی یعنی علائم پرتحرکی ادامه داد: در این دسته، کودک به طور معمول فعالیت بدنی بالایی دارد، مدام در حال حرکت است، زیاد راه می‌رود و می‌دود و این ویژگی‌ها به طور معمول در سنین پایین‌تر بروز می‌کند، اما ممکن است نشانه‌های اولیه حتی از دوران جنینی قابل مشاهده باشد؛ به گونه‌ای که برخی مادران گزارش می‌دهند جنین در رحم تحرک بسیار بالایی داشته است.
وی گفت: در بعضی منابع تأکید شده است که کودکان دارای این نوع از علائم، تمایل شدیدی به تحرک مستمر و مداوم دارند؛ به طوری که هنگام حضور در کلاس درس نمی‌توانند برای مدتی طولانی آرام بنشینند، مرتب از جای خود بلند می‌شوند، از کلاس خارج می‌شوند و در مجموع آرام و قرار ندارند و یکی دیگر از نشانه‌های رایج پرتحرکی، زیاد صحبت کردن و قطع مکرر گفت‌وگوی دیگران است.
فوق تخصص روان‌پزشکی کودک و نوجوان اضافه کرد: حتی در زمان خواب نیز ممکن است این کودکان آرام و قرار نداشته باشند و زیاد در خواب غلت بزنند که این تحرک زیاد، به طور معمول از خستگی والدین و اطرافیان گرفته تا بروز مشکلات رفتاری و تحصیلی در مدرسه را به دنبال دارد.
تأثیر بیش فعالی بر آینده کودک / کم تمرکزی کودکان در پی بیش فعالی چه علامتی دارد؟
شکیبایی درباره گروه دوم علائم و کم تمرکزی گفت: این دسته از نشانه‌ها به طور معمول در قالب ناتوانی در حفظ توجه و تمرکز بروز می‌کند که کودک پشتکار لازم را ندارد، در زمان صحبت والدین یا تدریس معلم، توجه کافی نشان نمی‌دهد و نمی‌تواند به‌صورت مستمر روی یک فعالیت متمرکز بماند.
وی افزود: کودکان مبتلا به این نوع علائم به طور معمول فراموش‌کار هستند، وسایل خود را مرتب گم می‌کنند یا در جاهای مختلف جا می‌گذارند، مطالب درسی را در لحظه درک می‌کنند، اما پس از مدت کوتاهی آن را فراموش می‌کنند و همین مسئله باعث می‌شود عملکرد تحصیلی آنها پایین‌تر از توان واقعی آنها باشد.
فوق تخصص روان‌پزشکی کودک و نوجوان خاطرنشان کرد: با افزایش سن و ورود به دوران بزرگسالی، این الگوی رفتاری می‌تواند به شکل‌های دیگری بروز کند و افرادی که در کودکی دچار کم‌تمرکزی بوده‌اند، ممکن است در محیط کار پشتکار کافی نداشته باشند، وظایف خود را نیمه‌کاره رها کنند و در برنامه‌ریزی‌های شغلی و روزمره با چالش روبه‌رو شوند، بنابراین تشخیص و درمان زودهنگام این اختلال، نقش تعیین‌کننده‌ای در کیفیت زندگی آینده این افراد دارد.
منبع: ایمنا
