بر اساس آمارهای رسمی، نرخ باروری در کشور طی سالهای اخیر کاهش محسوسی داشته و به زیر سطح جانشینی رسیده است، این روند، در صورت تداوم، به کاهش جمعیت در سن کار، پیری جمعیت و افزایش هزینههای تأمین اجتماعی خواهد انجامید. از همین رو، سیاستهای تشویقی برای فرزندآوری در دستور کار قرار گرفتهاند.
باید توجه داشت که وجود جمعیت جوان نهتنها از نظر اقتصادی، بلکه از منظر امنیت ملی نیز اهمیت دارد. نیروی انسانی جوان و کارآمد نقش مهمی در دفاع از کشور، پیشبرد فناوریهای نوین و حفظ اقتدار ملی دارد و کاهش سهم جمعیت جوان میتواند کشور را در برابر تهدیدهای خارجی آسیبپذیرتر کند.
موضوع جمعیت همچنین تنها یک مسئله آماری یا اقتصادی نیست، بلکه دارای ابعاد فرهنگی و اجتماعی نیز هست. ترویج ازدواج بهموقع، تقویت بنیان خانواده و اصلاح نگرشها نسبت به فرزندآوری از جمله اقدامات ضروری برای اصلاح روند جمعیتی کشور به شمار میآید.
ازدواج سنت الهی و به تعبیر قرآن کریم مایه آرامش انسان است؛ تشکیل خانواده برای زن و مرد از مواردی است که به گفته کارشناسان مایه رشد و ترقی انسانها میشود؛ چرا و چگونگی ازدواج نیز از جمله مواردی است که در سالهای اخیر با تغییراتی همراه بوده است و میتوان گفت این امر در هر دهه با دهه دیگر تفاوت دارد؛ در گذشته ازدواجها با معرفی دوستان و آشنایان رخ میداد و بسیاری از جوانان از طریق خانوادهها با هم کفو خود آشنا میشدند اما در سالهای اخیر به دلیل حضور بیشتر جوانان در اجتماع و حضور در دانشگاهها ازدواجهای سنی با تغییراتی مواجه بوده است.
رهبر انقلاب در مراسم عقد یک زوج در سال ۸۰ فرمودند: «فرصت ازدواج و آرام گرفتن در یک مجموعه خانواده یکی از فرصتهای مهم زندگی است برای زن و مرد هر دو این یک آرامش و آسایش روحی و وسیله دلگرم شدن به تداوم فعالیت زندگی است، وسیله تسلی وسیله پیدا کردن یک غمخوار نزدیک که برای انسان در طول زندگی لازم است. قطع نظر از نیازهای طبیعی انسان که نیازهای غریزی و جنسی میباشد مسئله تولید نسل و داشتن فرزند هم خود از دلخوشیهای بزرگ زندگی است.»
ایشان ادامه دادند: «پس میبینید از هر طرف که انسان نگاه میکند ازدواج یک امر مبارک و یک پدیده بسیار مفید است. البته مهمترین فایده ازدواج همان تشکیل خانواده است و بقیه مسائل، فرعی و درجه ۲ یا پشتوانه این مسئله است؛ مثل تولید نسل یا ارضای غرایز بشری، اینها همه درجه ۲ است، درجه اول همان تشکیل خانواده است.»
رهبر انقلاب همچنین در مراسم عقدی در سال ۷۳ اظهار داشتند: «اصل در ازدواج عبارت است از پیوند زناشویی دختر و پسر و تشکیل خانواده. همین قدر که دختر و پسر همدیگر را ببینند و عقد شرعی جاری بشود و اینها با هم زن و شوهر بشوند، یک کانون خانواده به وجود آمده و یک خانواده جدیدی تشکیل شده است. شارع مقدس خانواده مسلمان و سالم را دوست دارد. وقتی خانواده تشکیل شد، برکات زیادی در آن هست، نیازهای زن و شوهر تأمین میشود، نیازهای بشری ادامه پیدا میکند. اما اصل قضیه، فرزند، زیبایی و ثروت نیست. اصل قضیه این است که دو نفر با هم زندگی مشترکی را تشکیل میدهند و این محیط باید یک محیط سالمی باشد.»
ازدواج؛ هم نیاز و هم وظیفه
حضرت آیتالله خامنهای در سال ۱۳۶۴ نیز تاکید کردند: «ازدواج هم یک وظیفه است هم یک نیاز؛ از باب اینکه وظیفه است بایستی این وظیفه به هنگام و طبق مقررات انجام بگیرد. به هنگام، یعنی نگذارید خیلی دیر بشود، دخترها و پسرها را زود، هنگامی که به حد ازدواج رسیدند اینها را مزدوج کنید.»
ملاک انتخاب؛ ایمان، پاکدامنی، امانت و صدق
رهبر انقلاب اسلامی در سال ۶۴ در جریان مراسم اجرای صیغه عقد اظهار داشتند: «همسنگ و هم شأن کدام است؟ ممکن است یکی بیاید خواستگاری دخترمان، هم شأن ما نباشد، هم شأن را بشناسیم، هم شأن را معرفی کردند برایمان، معین کردند، فرمودند: «المومن کفو المومنه» مؤمن هم شأن مؤمن است مگر آنی که خدایی نکرده خواستگاری دخترتان میآید مؤمن نباشد، آن یک حرف دیگر، اما اگر مؤمن است، هم شأن دختر شماست، زشت است باشد، بیپول است باشد، پدرش اسم و رسم ندارد باشد، شغل زیاد پول در بیاور ندارد نداشته باشد. شما هم که میروید خواستگاری دختر برای پسرتان، آن دختر مؤمن را وقتی پیدا کردید، آن خوب است، آن کفو است، خیلی زیبا نیست نباشد، تحصیلکرده نیست، نباشد، پدرش اسم و رسم ندارد نباشد، نداشته باشد، ثروت ندارد، جهاز نمیآورد نیاورد، آنی که ملاک هست، هیچکدام از اینها نیست، فقط ایمان و پاکدامنی و امانت و صدق است؛ اینها را تحقیق کنید البته.»
منبع: ایمنا