به گزارش خبرنویس،دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا امروز، شنبه ۳۰ فروردین ۱۴۰۴، در شهر رم، پایتخت ایتالیا، برگزار شد. این مذاکرات که با میانجیگری عمان و در سفارت این کشور در رم انجام گرفت، توجه بسیاری از تحلیلگران سیاسی و اقتصادی را به خود جلب کرده است. در این مقاله، به بررسی ابعاد این مذاکرات، اهداف طرفین، تأثیرات احتمالی آن بر روابط دوجانبه و بازارهای مالی ایران، و همچنین چشمانداز ادامه گفتوگوها میپردازیم.
بر اساس گزارشهای معتبر، مذاکرات امروز از ساعت ۱۲:۳۰ به وقت تهران آغاز شد و حدود پنج ساعت به طول انجامید. هیئت ایرانی به سرپرستی سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، و هیئت آمریکایی به رهبری استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، در این گفتوگوها حضور داشتند. برخلاف دور اول مذاکرات که در مسقط برگزار شد، انتخاب رم به پیشنهاد عمان و با توافق طرفین صورت گرفت. این تغییر مکان نشاندهنده تلاش برای ایجاد فضایی بیطرفانهتر و جلب توجه جامعه بینالمللی است.
موضوع اصلی مذاکرات، برنامه هستهای ایران و رفع تحریمهای اقتصادی علیه تهران بود. ایران بر حفظ حقوق هستهای خود و لغو کامل تحریمها تأکید دارد، در حالی که آمریکا خواستار تعلیق کامل غنیسازی اورانیوم و تضمینهای امنیتی است. منابع نزدیک به مذاکرات گزارش دادهاند که ایران یک طرح سهمرحلهای برای پیشبرد گفتوگوها ارائه کرده است، اما جزئیات این طرح هنوز بهصورت عمومی منتشر نشده است.
طبق گفته ی خبرگزاری های خارج از ایران، ایران خواستار تضمینهایی است که در صورت توافق جدید، ایالات متحده مجدداً از آن خارج نشود، بهویژه با توجه به خروج ترامپ از برجام در سال ۲۰۱۸. این درخواست به دلیل بیاعتمادی ناشی از تجربههای گذشته مطرح شده است . از سوی دیگر، آمریکا نگران پیشرفتهای هستهای ایران و احتمال دستیابی به سلاح هستهای است، هرچند ایران بارها اعلام کرده که برنامهای برای ساخت سلاح هستهای ندارد.
با توجه به شرایط فعلی به نقل از اطلاعات، سه سناریوی اصلی برای آینده مذاکرات مطرح است:
-
دستیابی به توافق جدید: در این سناریو، دو طرف با پذیرش برخی امتیازات متقابل، به توافقی جدید دست مییابند که منجر به کاهش تحریمها و نظارت بیشتر بر برنامه هستهای ایران میشود.
-
ادامه مذاکرات بدون نتیجه ملموس: در این حالت، مذاکرات ادامه مییابد اما به دلیل اختلافات اساسی، توافقی حاصل نمیشود و وضعیت فعلی حفظ میشود.
-
شکست مذاکرات و افزایش تنشها: در صورت عدم توافق و افزایش فشارها، احتمال تشدید تنشها و حتی درگیری نظامی وجود دارد، هرچند هر دو طرف تمایل دارند از چنین سناریویی جلوگیری کنند .
و اما گامی به سوی دیپلماسی یا بنبست جدید؟
دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا در رم، گامی مهم در مسیر کاهش تنشهای دوجانبه و حلوفصل مسائل هستهای است. تعهد طرفین به ادامه گفتوگوها و سیگنالهای مثبت از این مذاکرات میتواند به بهبود فضای اقتصادی و سیاسی ایران کمک کند. با این حال، حفظ هوشیاری و پایبندی به منافع ملی برای تیم مذاکرهکننده ایران حیاتی است.