به بررسی خبرنویس، مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا که از ۲۳ فروردین ۱۴۰۴ در عمان آغاز شد، تأثیر قابل‌توجهی بر بازار ارز ایران گذاشت. قیمت دلار در بازار آزاد که پیش‌تر به بیش از ۱۰۰ هزار تومان رسیده بود، پس از انتشار اخبار مثبت از این مذاکرات، به محدوده ۸۰ تا ۹۰ هزار تومان کاهش یافت. با اعلام ادامه گفت‌وگوها در هفته آینده، پرسش اصلی این است: در صورت پیشرفت دور دوم مذاکرات، قیمت دلار تا چه سطحی ممکن است ریزش کند؟ این مقاله به تحلیل عوامل مؤثر بر این روند و پیش‌بینی سناریوهای محتمل می‌پردازد.
عوامل و سناریوهای تأثیرگذار بر قیمت دلار
چندین عامل کلیدی بر قیمت دلار در ایران تأثیر می‌گذارند:
-
نتایج مذاکرات و کاهش تحریم‌ها: موفقیت مذاکرات می‌تواند منجر به رفع تحریم‌ها و افزایش ورود ارز از صادرات، به‌ویژه نفت، شود. این امر عرضه ارز را تقویت کرده و ارزش ریال را بالا می‌برد.
-
انتظارات روانی بازار: بازار ارز ایران به شدت به اخبار حساس است. کاهش ۷ درصدی قیمت دلار پس از اعلام مذاکرات نشان‌دهنده تأثیر انتظارات مثبت بر کاهش تقاضای احتیاطی است.
-
سیاست‌های مالی دولت: کسری بودجه و تزریق نقدینگی برای جبران آن، از عوامل اصلی تورم و افزایش قیمت ارز بوده است. گشایش اقتصادی می‌تواند فشار بر منابع مالی دولت را کاهش دهد.
-
ارزش ذاتی دلار: تحلیل‌ها نشان می‌دهد ارزش ذاتی دلار در حال حاضر حدود ۸۳ تا ۸۵ هزار تومان است، که به‌عنوان سطح مقاومتی برای ریزش قیمت عمل می‌کند.
سناریوهای محتمل
با توجه به نتایج احتمالی مذاکرات، سه سناریو برای قیمت دلار پیش‌بینی می‌شود:
-
سناریوی خوش‌بینانه (توافق قطعی): در صورت رفع بخش عمده تحریم‌ها، قیمت دلار ممکن است تا ۷۰ تا ۸۰ هزار تومان کاهش یابد. برخی کارشناسان حتی ریزش هیجانی تا ۶۰ هزار تومان را محتمل می‌دانند.
-
سناریوی محتاطانه (پیشرفت محدود): اگر مذاکرات پیشرفت کند اما به توافق نهایی نرسد، قیمت دلار احتمالاً در محدوده ۸۰ تا ۸۵ هزار تومان تثبیت می‌شود.
-
سناریوی بدبینانه (توقف مذاکرات): در صورت شکست مذاکرات، قیمت دلار ممکن است به ۹۰ هزار تومان یا بالاتر بازگردد.
پیامدهای اقتصادی و توصیه‌ها برای فعالان
تأثیرات اقتصادی
ریزش قیمت دلار می‌تواند اثرات گسترده‌ای بر اقتصاد ایران داشته باشد:
-
کاهش قیمت کالاها: کاهش قیمت دلار قیمت کالاهای وارداتی را پایین می‌آورد، اما این اثر با تأخیر در بازار مصرف احساس می‌شود.
-
تأثیر بر تولید و صادرات: کاهش ارزش ارز می‌تواند درآمد صادرکنندگان را کاهش دهد و به بخش تولید آسیب برساند، مگر اینکه سیاست‌های ارزی مناسب اعمال شود.
-
تأثیر بر سرمایه‌گذاری: کاهش قیمت دلار قدرت خرید دارندگان ارز و طلا را حفظ می‌کند، اما سرمایه‌گذاران باید از تصمیم‌گیری‌های هیجانی پرهیز کنند.
نتیجه‌گیری
دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا، که در هفته آینده برگزار می‌شود، نقشی تعیین‌کننده در بازار ارز ایران خواهد داشت. در بهترین حالت، توافق جامع می‌تواند قیمت دلار را تا ۷۰ هزار تومان یا پایین‌تر کاهش دهد، اما تثبیت در محدوده ۸۰ تا ۸۵ هزار تومان محتمل‌تر است. فعالان اقتصادی باید تحولات را با دقت رصد کرده و از تصمیم‌گیری‌های شتاب‌زده اجتناب کنند. آینده بازار ارز به نتیجه مذاکرات و سیاست‌های داخلی دولت بستگی دارد.
