دور اول مذاکرات در عمان با فضای سازنده‌ای برگزار شد و دور دوم در رم نیز به پیشرفت‌هایی در زمینه گفت‌وگوهای سیاسی و فنی منجر شد. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، اسماعیل بقایی، تأکید کرده که مذاکرات همچنان غیرمستقیم و متمرکز بر برنامه هسته‌ای و لغو تحریم‌ها خواهد بود. منابع خبری مانند سی‌ان‌ان گزارش داده‌اند که نشست سوم شامل گفت‌وگوهای سیاسی و فنی خواهد بود، که نشان‌دهنده پیچیدگی و اهمیت این دور از مذاکرات است.
پیش‌بینی نشست سوم: چه انتظاراتی داریم؟
1. تمرکز بر برنامه هسته‌ای و لغو تحریم‌ها
با توجه به اظهارات مقامات ایرانی، محور اصلی نشست سوم که در ۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ برگزار می‌شود، همچنان رفع تحریم‌ها و مسائل مرتبط با برنامه هسته‌ای خواهد بود. ایران بر لزوم لغو کامل تحریم‌ها و تضمین‌های اقتصادی تأکید دارد، در حالی که آمریکا به دنبال شفافیت در فعالیت‌های هسته‌ای ایران است. احتمالاً مذاکرات فنی در این نشست نقش پررنگ‌تری خواهد داشت، به‌ویژه با توجه به حضور تیم‌های کارشناسی از هر دو طرف.
2. فضای مثبت اما شکننده
گزارش‌ها از منابع مختلف، از جمله شبکه خبری پرس تی‌وی و سی‌ان‌ان، نشان می‌دهد که فضای مذاکرات تاکنون مثبت بوده است. با این حال، عدم اعتماد متقابل و اختلافات بر سر جزئیات غنی‌سازی اورانیوم همچنان چالش‌هایی جدی هستند. حضور عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در مسقط می‌تواند نشانه‌ای از اراده جدی تهران برای پیشبرد مذاکرات باشد.
3. تأثیر تحولات منطقه‌ای
تحولات منطقه‌ای، مانند روابط ایران و عربستان یا نقش ایران در بحران‌های منطقه‌ای، ممکن است بر مذاکرات تأثیر بگذارد. بهبود روابط دیپلماتیک ایران با برخی کشورهای منطقه، از جمله ازسرگیری روابط با عربستان به میانجی‌گری چین، می‌تواند به تقویت موقعیت ایران در مذاکرات کمک کند.
4. نقش میانجی‌گری عمان
عمان به‌عنوان میانجی این مذاکرات، نقشی کلیدی در حفظ فضای گفت‌وگو ایفا کرده است. انتخاب مسقط برای دور سوم در ۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ نشان‌دهنده اعتماد ایران و آمریکا به این کشور و تلاش برای دوری از تنش‌های رسانه‌ای است.
چالش‌های پیش رو
-
عدم اعتماد متقابل: تاریخچه روابط ایران و آمریکا نشان‌دهنده بی‌اعتمادی عمیق است. هر گونه پیشرفت در مذاکرات نیازمند تضمین‌های محکم از سوی ایران و آمریکا است.
-
فشارهای داخلی و خارجی: در ایران، برخی گروه‌ها نسبت به مذاکره با آمریکا بدبین هستند. در آمریکا نیز، دولت تحت فشار کنگره و لابی‌های سیاسی قرار دارد.
-
تحریم‌ها و اقتصاد: هر گونه توافق باید تأثیر ملموسی بر اقتصاد ایران داشته باشد تا مورد پذیرش عمومی قرار گیرد.
فرصت‌های مذاکرات
-
کاهش تنش‌های اقتصادی: پیشرفت در مذاکرات می‌تواند به کاهش قیمت دلار در بازار آزاد و بهبود وضعیت اقتصادی ایران منجر شود، همان‌طور که در دور اول مذاکرات شاهد افت محسوس نرخ دلار بودیم.
-
تقویت دیپلماسی منطقه‌ای: موفقیت در این مذاکرات می‌تواند جایگاه ایران را در منطقه تقویت کند و به کاهش انزوای دیپلماتیک کمک کند.
-
جذب سرمایه‌گذاری خارجی: لغو تحریم‌ها می‌تواند راه را برای ورود سرمایه‌گذاران خارجی به ایران هموار کند.
و در آخر
نشست سوم ایران و آمریکا که در تاریخ ۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ در مسقط برگزار می‌شود، فرصتی برای کاهش تنش‌ها و پیشرفت در مسیر دیپلماسی است. با وجود چالش‌هایی مانند عدم اعتماد متقابل و فشارهای سیاسی، اراده ایران و آمریکا برای ادامه گفت‌وگوها نشان‌دهنده پتانسیل مثبت این مذاکرات است. موفقیت در این نشست می‌تواند تأثیرات عمیقی بر اقتصاد ایران، روابط منطقه‌ای و جایگاه بین‌المللی این کشور داشته باشد.
