کاربری‌های نظامی سیمرغ / هواپیمای مسافربری که ترابری شد

به گزارش خبر‌نویس از فارس، در سبد محصولات نظامی ایران، نام سیمرغ دیگر تنها یادآور یک پرنده اساطیری نیست، بلکه نمادی از یک جهش فناورانه و اراده ملی برای رسیدن به استقلال راهبردی در حوزه حمل‌ونقل هوایی نظامی است.

آغاز پروازهای آزمایشی این هواپیمای ترابری سبک بومی که توسط متخصصان شرکت صنایع هواپیماسازی ایران (هِسا) و تحت نظارت وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح به ثمر نشسته، فصلی نوین در تاریخ هوانوردی نظامی کشور گشوده است.

سیمرغ، که بر بستر تجربیات ارزشمند پروژه ایران-۱۴۰ بنا شده، یک پلتفرم چندمنظوره و استراتژیک است که این پتانسیل را دارد که ستون فقرات ناوگان ترابری تاکتیکی و پشتیبانی نیروهای مسلح در آینده نزدیک باشد.

تحلیل فنی و مزایای راهبردی سیمرغ

هواپیمای سیمرغ حاصل یک بازطراحی هوشمندانه و هدفمند بر روی پلتفرم ایران-۱۴۰ است که آن را از یک هواپیمای مسافربری منطقه‌ای به یک اسب کاری نظامی تبدیل کرده است.

مهم‌ترین و کلیدی‌ترین تغییر در این هواپیما، افزودن یک درب بارگیری شیب‌دار  در انتهای بدنه است. این ویژگی به ظاهر ساده، در عمل قابلیت‌های عملیاتی هواپیما را به شکلی چشمگیر متحول می‌کند:

قابلیت حمل بار متنوع: سیمرغ با توانایی حمل محموله‌ای به وزن ۶ تن، قادر است طیف گسترده‌ای از نیازمندی‌های لجستیکی نیروهای مسلح را برآورده سازد. این ظرفیت به معنای توانایی حمل خودروهای تاکتیکی سبک، تجهیزات مهندسی، مهمات، بسته‌های امدادی و تا ۵۰ سرباز کاملاً مسلح است.

سرعت عمل در بارگیری و تخلیه: درب رمپ عقب امکان بارگیری و تخلیه سریع و آسان را فراهم می‌آورد که در شرایط عملیاتی یک مزیت حیاتی محسوب می‌شود. این ویژگی همچنین قابلیت پرتاب بار  در ارتفاع پایین را برای پشتیبانی از یگان‌های حاضر در مناطق صعب‌العبور یا خطوط مقدم نبرد ممکن می‌سازد.

موتورهای قدرتمند و عملکرد میدانی: سیمرغ به دو موتور توربوپراپ توانمند TV3-117 مجهز است که هرکدام قدرتی معادل ۲۵۰۰ اسب بخار تولید می‌کنند.

 این پیشرانه‌های قدرتمند در ترکیب با طراحی بال بالا ، به هواپیما توانایی نشست و برخاست در باندهای کوتاه و ناآماده را می‌بخشند.

 این مشخصه برای یک هواپیمای ترابری نظامی که باید در شرایط میدانی و فرودگاه‌های کوچک عملیات کند، یک ضرورت انکارناپذیر است.

 برد عملیاتی قابل توجه: این هواپیما با حداکثر محموله (۶ تن) بردی معادل ۹۰۰ کیلومتر دارد. اما در مأموریت‌های حمل نفرات یا بارهای سبک‌تر، برد آن به شکل قابل توجهی تا ۳۹۰۰ کیلومتر افزایش می‌یابد.

این انعطاف‌پذیری در برد، سیمرغ را به ابزاری کارآمد برای پوشش سراسر جغرافیای ایران و حتی اجرای مأموریت‌های منطقه‌ای تبدیل می‌کند.

اقتصاد و خوداتکایی: یکی از بزرگترین دستاوردهای این پروژه، هزینه تولید آن است که ۵۰ تا ۶۰ درصد کمتر از نمونه‌های مشابه خارجی برآورد می‌شود.

این مزیت اقتصادی، تولید انبوه و تجهیز گسترده یگان‌ها را با بودجه‌ای به مراتب کمتر ممکن می‌سازد و کشور را از نوسانات بازارهای جهانی و تحریم‌های ظالمانه بی‌نیاز می‌کند.

خانواده نظامی سیمرغ، افق‌های جدید عملیاتی

پروژه سیمرغ به نسخه ترابری محدود نمی‌شود. متخصصان ایرانی با نگاهی جامع‌نگر، این پلتفرم را به عنوان پایه‌ای برای توسعه خانواده‌ای از هواپیماهای نظامی تخصصی در نظر گرفته‌اند که هر یک نقشی حیاتی در پازل دفاعی کشور ایفا خواهند کرد:

۱. سیمرغ (نسخه ترابری): ستون فقرات لجستیک تاکتیکی

این نسخه که هم‌اکنون در حال گذراندن تست‌های پروازی خود است، وظیفه اصلی جابجایی سریع نیرو، تجهیزات و پشتیبانی لجستیکی از یگان‌های نظامی در سراسر کشور را بر عهده خواهد داشت.

توانایی عملیات از باندهای خاکی و کوتاه، آن را به ابزاری ایده‌آل برای نیروهای واکنش سریع، یگان‌های ویژه و پشتیبانی از پایگاه‌های مرزی تبدیل می‌کند.

۲. عقاب (نسخه گشت دریایی و ضد زیردریایی)، چشم تیزبین مرزهای آبی

نسخه عقاب پاسخی بومی به نیاز حیاتی حفاظت از مرزهای گسترده آبی کشور در خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر است.

پیشتر یک نسخه آزمایشی از این هواپیما در اواخر دهه هشتاد تولید شده بود که در ادامه تصاویر ان را  مشاهده میکنید:

این هواپیما در  اینده با تجهیز و تکمیل  به مجموعه‌ای از سامانه‌های پیشرفته، به یک پلتفرم شناسایی و رزمی دریایی تبدیل خواهد شد:

رادار جستجوی سطحی: برای شناسایی و ردیابی شناورهای سطحی در شعاع صدها کیلومتر.

سامانه‌های الکترواپتیکال و حرارتی (FLIR): برای دیده‌بانی و شناسایی اهداف در روز و شب و شرایط نامساعد جوی.

تجهیزات جنگ الکترونیک (ESM)    برای شنود و تشخیص سیگنال‌های راداری و ارتباطی دشمن.

تجهیزات ضد زیردریایی (ASW)   شامل پرتاب‌کننده‌های سونوبوی (Sonobuoy) برای کشف زیردریایی‌ها و احتمالاً یک آشکارساز ناهنجاری‌های مغناطیسی (MAD)

قابلیت حمل تسلیحات:

این پلتفرم توانایی حمل و شلیک موشک‌های ضد کشتی کروز و اژدرهای سبک را خواهد داشت تا علاوه بر شناسایی، توانایی درگیری با اهداف متخاصم را نیز دارا باشد.

عقاب می‌تواند جایگزین مناسبی برای ناوگان قدیمی P-3 اوریون شده و توانمندی نیروی دریایی ارتش و سپاه را به شکل چشمگیری ارتقا دهد.

۳. نسخه آواکس (هشدار زودهنگام هوابرد)، مرکز فرماندهی در آسمان

اگرچه هنوز در مراحل اولیه مفهومی قرار دارد، اما ماکت‌ها و طرح‌های ارائه شده از نسخه آواکس  نشان‌دهنده بلندپروازی و عمق نگاه راهبردی متخصصان دفاعی کشور است. یک هواپیمای آواکس با حمل یک رادار قدرتمند آرایه فازی بر روی بدنه خود، نقش یک مرکز فرماندهی و کنترل پرنده را ایفا می‌کند. این هواپیما می‌تواند:

صدها هدف هوایی (از جنگنده تا موشک کروز) را از فواصل بسیار دور شناسایی و رهگیری کند.

یک تصویر کامل از صحنه نبرد هوایی ایجاد کرده و آن را برای مراکز کنترل زمینی و جنگنده‌های خودی ارسال نماید.

عملیات پدافندی و آفندی هوایی را به شکلی یکپارچه مدیریت کند و به عنوان یک ضریب فزاینده قدرت عمل نماید.

دستیابی به چنین فناوری پیچیده‌ای، ایران را در زمره معدود کشورهای دارای این توانمندی راهبردی قرار خواهد داد.

سیمرغ، نماد بلوغ صنعتی و قدرت ملی

ساخت یک هواپیما از طراحی تا پرواز، شاخص بلوغ صنعتی و علمی یک کشور است. پروژه سیمرغ و نسخه‌های نظامی آتی آن، فراتر از یک دستاورد فنی، یک نمایش قدرت علمی در سطح راهبردی است.

این پروژه ثابت می‌کند که جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر دانش نخبگان جوان و عبور از چالش‌های بزرگ، توانسته است به فناوری‌های کلیدی در حوزه‌های آیرودینامیک، متالورژی، اویونیک و یکپارچه‌سازی سامانه‌ها دست یابد.

با اتمام موفقیت‌آمیز ۱۰۰ سورتی  پرواز آزمایشی و دریافت گواهینامه‌های لازم، سیمرغ به زودی رسماً وارد ناوگان پروازی کشور خواهد شد البته برای ورود به خدمت در نیروهای مسلح نیازمند تست های جداگانه ای است که به دلیل بومی بودن و باز بودن دست طراحان، قابلیت توسعه زیادی وجود دارد.

 این پرنده بومی نه تنها بخشی از نیازهای لجستیکی کشور را در شرایط تحریم تأمین خواهد کرد، بلکه با تبدیل شدن به پلتفرم‌های تخصصی مانند عقاب و آواکس، عمق راهبردی و توان بازدارندگی ایران را در عرصه‌های هوایی و دریایی به سطحی نوین ارتقا خواهد داد.

  سیمرغ، حقیقتاً ققنوسی است که از خاکستر تجربیات گذشته برخاسته و آینده‌ای روشن را برای صنعت هوانوردی دفاعی ایران نوید می‌دهد.